Medewerkers die niet meedoen aan (een onderdeel van) de pensioenregeling?

Heeft u een medewerker die niet deelneemt aan een onderdeel van de pensioenregeling? Wij raden u dan aan dit artikel goed te lezen. Een werkgever loopt namelijk het risico een forse claim te ontvangen indien een afstandsverklaring niet correct is opgemaakt of de uitvoering er omheen niet correct is verlopen.
Dit soort claims zijn veelal van dusdanige aard dat bij kleinere bedrijven zelfs de continuïteit in gevaar kan komen. Een claim bij overlijden loopt bijvoorbeeld al snel op tot een bedrag van meer dan € 200.000.

Een afstandsverklaring is een eenzijdige verklaring van de werknemer, eventueel samen met diens partner, waarin wordt bevestigd dat de werknemer geen pensioenovereenkomst aangaat met de werkgever. Zo wordt vastgelegd dat een medewerker afstand doet van deelname aan (een onderdeel van) de pensioenregeling. Hierin wordt onder andere ook opgenomen welke consequenties dit heeft voor de medewerker en de eventuele partner.

Is afstand van pensioen mogelijk?

Hoewel het in de wetssystematiek zeker mogelijk is dat een werkgever en werknemer overeenkomen dat er geen pensioen zal zijn, is dit in de praktijk vaak problematisch. Zo is afstand niet mogelijk in de volgende gevallen:

■ Als de onderneming bij een bedrijfstakpensioenfonds aangesloten is (Bijvoorbeeld Metaal- en Techniek, Bouw, Gezondheidszorg, etc.)
■ Wanneer een collectieve pensioenregeling is afgesloten met verplichte aanmelding (dat zijn bijna alle collectieve pensioenregelingen).

Als er in dit soort situaties toch afstand wordt gedaan (wat voorkomt), dan is de pensioenuitvoerder geen partij bij de onderlinge afspraak dat de werknemer niet meedoet aan het pensioen. Daardoor kan de werknemer, of diens partner bij overlijden, alsnog pensioen claimen bij de uitvoerder. Deze zal dan (moet dan) het pensioen uitbetalen en ook de schade bij de werkgever verhalen. Een nogal vervelende uitkomst wanneer de werkgever tegemoet wil komen aan de wens van de werknemer om afstand te doen. De conclusie is dan ook dat afstand van deelname bijna nooit mogelijk is en grote risico’s oproept. Laat u vooral adviseren voordat u als werkgever hier aan meewerkt.

Een ander verhaal is het doen van afstand van facultatieve onderdelen in het pensioen. Meestal gaat dat om afstand van deelname aan de Anw regeling, of de arbeidsongeschiktheidsregeling. Als de pensioenregeling zo is ingericht dat van deze aanvullende regelingen kan worden afgezien, dan kan dat middels een afstandsverklaring worden vastgelegd.

Verplichtingen werkgever

Een werkgever heeft omtrent dit onderwerp verschillende verplichtingen. Een werkgever dient richting haar medewerkers ervoor te zorgen dat een afstandsverklaring correct wordt opgemaakt en uitgevoerd. Het voornaamste doel is dat een medewerker en diens partner precies weten waarvan zij afstand doen. Een afstandsverklaring dient ook op ieder moment actueel te zijn. Wanneer de persoonlijke situatie van een medewerker verandert nadat de overeenkomst is getekend, dient de werkgever inzichtelijk te maken wat dit voor consequenties heeft voor de medewerker en diens partner. Een werkgever dient hierdoor continu in de gaten te houden of de situatie van de betreffende medewerker verandert. Bijvoorbeeld door de geboorte van een kind, een nieuwe partner, aan- of verkoop van een huis, echtscheiding enzovoorts. Het is daarom goed om bijzonder alert te zijn, eventueel ook periodiek de afstandsverklaringen te “verversen” en ze zeker goed te bewaren. Bij een wijziging van de regeling moet dit in elk geval.

Minimale onderdelen

Een afstandsverklaring moet de volgende onderdelen bevatten:

■ consequenties medewerker en partner;
■ voorwaarden bij herzien keuze;
■ ondertekening medewerker en eventueel partner*.

*verificatie van de authenticiteit van de handtekening van de partner is aan te bevelen.

Risico’s voor een werkgever

In de praktijk wordt ervaren dat het merendeel van de achtergebleven partners (bij overlijden van een medewerker die afstand heeft gedaan van een nabestaandendekking) alsnog aanklopt bij de werkgever om aanspraak te maken op het partner- of Anw pensioen. Dit leidt vaak tot een juridische geschil en gang naar de rechter. Wanneer de rechter constateert dat de afstandsverklaring niet correct is opgemaakt, te weinig informatie is verstrekt of de handtekening van de partner ontbreekt of niet authentiek is, dan zal worden gevonnist dat de werkgever moet zorg dragen voor alle toekomstige uitkeringen. De contante waarde hiervan is fors, veelal meer dan € 200.000.

Ondersteuning nodig?

Bridge biedt werkgevers onderstaande hulp aan ter ondersteuning op het gebied van afstandsverklaringen in combinatie met pensioen:

■ beoordelen bestaande afstandsverklaringen;
■ opstellen van nieuwe afstandsverklaringen;
■ inrichten correct werkproces;
■ communicatie richting medewerkers;
■ ondersteuning ingeval van claims;
■ ondersteuning bij een juridisch geschil.

Indien u aanvullende informatie wenst of vragen heeft, dan vernemen wij dat uiteraard graag. U kunt hiervoor telefonisch contact opnemen met ons via 085-760 07 00 of per e-mail naar info@bridge-economy.nl.